KHI NGƯỜI LỚN QUÊN… XẾP HÀNG

Cô dạy em xếp hàng

Bạn sau nhường bạn trước

Cùng nhau đi đều bước

Ngay ngắn và nghiêm trang…

(Chu Huy)

Những câu thơ được cô giáo dạy từ thuở học mẫu giáo vẫn văng vẳng bên tai nếu một ngày nghe lại, thế nhưng không phải ai cũng nhớ “Bạn sau nhường bạn trước/ Ngay ngắn và nghiêm trang” dù “các bạn” ấy giờ đây có thể đã là những phụ huynh lâu rồi! Chuyện tưởng như rất nhỏ nhặt lại thể hiện một vấn đề không nhỏ, đó là thói quen chấp hành nghiêm túc nội quy chung và ý thức nhẫn nại biết chờ đợi cho đến lượt mình. Không khó để chứng kiến cảnh người ta chen chúc nhau tranh giành mọi thứ vẫn diễn ra hàng ngày: Từ thanh toán tiền tại siêu thị cho đến lấy thức ăn tự chọn ở nhà hàng… Rồi giành lên máy bay, tranh lên xe buýt… Từ chen lấn, xô đẩy, to tiếng cãi vã và thậm chí thượng cẳng chân, hạ cẳng tay cũng chẳng hiếm hoi gì!

Có lần vào dịp gần Tết tôi xếp hàng chờ tính tiền ở một Siêu thị lớn trong tỉnh, khi đến lượt mình, tôi đang xếp đồ lên khay thì có một bác lớn tuổi bỗng chen lên trước tôi rồi đưa một hộp kem đánh răng ra nói với cô bán hàng:

– Chị ấy mua nhiều hàng, bác mua có 1 ống kem đánh răng, để bác thanh toán trước nhé!

Cô bán hàng bèn nói: “Bác hỏi ý kiến chị khách hàng xem ạ!” Bác lớn tuổi quay qua nhìn tôi, có ý khó chịu kiểu như đang bị siêu thị làm khó dễ bác ấy. Tôi thấy dòng người xếp hàng đằng sau khá dài, nên gật đầu cho qua. Vừa tính tiền xong cho bác này thì tôi lại bất ngờ bởi một cô gái còn rất trẻ, tay cầm hai lon nước ngọt, nhoẻn miệng cười tươi tắn cũng vừa kịp chen lên:

– Em cũng chỉ mua 2 lon nước ngọt mà cả lũ bạn đang chờ ngoài kia, chị thông cảm cho em tính tiền trước nha?

Lần này thì tôi hết chịu nổi và cô bán siêu thị cũng thôi thỏa hiệp. Tôi nhẹ nhàng yêu cầu cô gái xinh xắn kia về chỗ của mình chờ đến lượt, cứ thế này thì “từ già đến trẻ” ai ai cũng chen ngang, bao giờ người Việt mới có được ý thức nghiêm chỉnh xếp hàng cho đúng thứ tự nhỉ?

Chúng ta hẳn chưa quên người Nhật đã để cho cả thế giới nghiêng mình thán phục về tính kỷ luật phi thường của họ sau những thảm họa động đất, sóng thần mà đất nước Nhật Bản phải thường xuyên đối mặt. Trong bối cảnh tan hoang, giao thông khó khăn, mất điện, không có nước sinh hoạt nhưng dân chúng vẫn kiên nhẫn xếp hàng để lấy nước, để lên xe buýt hoặc chờ gọi điện thoại công cộng. Dù xếp hàng có lâu và dài đến mấy, cũng không ai chen lấn hay xô đẩy, giành giật nhau, tất cả đều im lặng và nhẫn nại. Báo chí quốc tế đã ghi lại không ít cảnh người Nhật đứng thành hàng dài rất trật tự để chờ đến mình được nhận cứu trợ ngay sau những mất mát khủng khiếp nhất vừa xảy ra.

Người Nhật xếp hàng trật tự nhận cứu trợ sau động đất 2011

Mới đây tại Paris, Pháp vừa xảy ra vụ khủng bố dã man làm rúng động cả thế giới vào ngày 13/11/2015, một trong những nơi xảy ra khủng bố là sân vận động Stade de France, và những cổ động viên đi xem bóng đá khi phải di rời khỏi hiện trường vụ tấn công kinh hoàng, họ đã hát vang quốc ca Pháp dù mỗi người trong số họ đều ý thức được đất nước mình, thủ đô mình đang phải đối diện với khủng bố và bạo động, nhưng họ vẫn xếp hàng ngay ngắn và giữ thái độ bình tĩnh để không chen lấn, xô đẩy gây ra hoảng loạn lớn.

Nếu bạn đã từng đi du lịch ở những nước lân cận như Thái Lan, Singapore, Malaysia, khi đến những khu danh lam thắng cảnh nổi tiếng tập trung số lượng người đông đúc, hẳn bạn sẽ chứng kiến những du khách đủ mọi quốc tịch rất kiên nhẫn, hòa nhã chịu khó xếp hàng để lần lượt đi… toilet! Dù bạn có thể không nói được ngôn ngữ của nước khác nhưng có một thứ ngôn ngữ chung ai cũng có thể biết, có thể hiểu đó chính là thái độ lịch sự, hành vi văn minh.

Văn hóa xếp hàng của người Nhật

Hình ảnh dòng người xếp hàng trật tự, bình thản trước bất cứ một sự việc nào có tính chất công cộng không đơn giản chỉ là những người ấy đang trao đổi hay tiếp nhận một thứ gì đó lần lượt theo thứ tự, nó còn thể hiện trách nhiệm của từng công dân, ý thức của cá nhân với cộng đồng, ứng xử của người lớn trước con trẻ và điều quan trọng trong mắt bạn bè quốc tế, đó còn là văn hóa của cả một dân tộc.

VŨ THANH HOA