Lịch sử và những nét độc đáo trong văn hóa Trà tại Nga
Trà đã được du nhập vào Nga năm 1638, khi Nga hoàng Mikhail Đệ Nhất còn tại vị. Theo Jeremiah Curtin, có thể vào năm 1636, Nga hoàng đã phái một sứ giả tên là Vassili Starkov đến Altyn Khan, Mông Cổ và được vua Mông Cổ tặng 250 pound trà. Ban đầu Starkov từ chối do không biết cách sử dụng loại lá khô này, nhưng do vua Mông Cổ quá kiên quyết nên vị sứ giả này đành nhận và mang loại vật phẩm này về Nga. Từ đó, trà chính thức du nhập vào Nga và trở thành một thức uống được yêu thích của giới quý tộc.
Năm 1679, Nga đã ký kết một hiệp ước về nguồn cung cấp trà cố định với Trung Quốc thông qua con đường vận chuyển bằng lạc đà để đổi lấy lông thú. Tuy nhiên, con đường thương mại quá khó đi này đã làm cho chi phí vận chuyển trà rất cao, vì vậy loại đồ uống này chỉ có sẵn cho hoàng gia và giới giàu có của Nga. Năm 1689, hiệp ước Nerchinsk được ký kết, chính thức hóa chủ quyền của Nga đối với Siberia, và cũng chính thức công nhận việc tạo ra con đường trà mà các thương nhân đã sử dụng giữa Nga và Trung Quốc.
Theo hiệp ước Nerchinsk và Kyakhta (1727), Nga sẽ tăng đoàn lữ hành sang Trung Quốc để mua trà, nhưng chỉ thu mua của các đại lý trà nhà nước. Vào năm 1706, Peter Đại đế đã ra sắc lệnh quy định bất kỳ thương nhân Nga nào buôn bán trà ở Bắc Kinh đều là bất hợp pháp. Năm 1786, Catherine Đại đế đã thiết lập việc nhập khẩu Trà thường xuyên hơn. Vào thời điểm Catherine băng hà vào năm 1796, Nga đã nhập khẩu hơn 3 triệu pound bằng các đoàn vận chuyển lạc đà, và chủ yếu là dạng trà lá sao và bánh trà ép. Vào thời điểm này giá trà không còn cao như trước do đã có nguồn cung ổn định và trà ngày càng xuất hiện phổ biến hơn nên người Nga ở tầng lớp trung lưu và thấp hơn mới có thể mua được loại đồ uống này.
Do khí hậu phía Bắc của Nga vô cùng lạnh, đã hình thành nên thói quen uống trà nóng để làm ấm cơ thể của người dân nơi đây. Ngày nay trà được xem là một trong những thức uống phổ biến ở quốc gia này và trở thành một trong những nét đặc trưng trong văn hóa truyền thống Nga.
- Đặc trưng văn hóa trà tại Nga
Trà là một trong những thành phần vô cùng trọng yếu của văn hóa ẩm thực Nga. Thức uống này được ủ kĩ trước khi dùng, người thưởng thức có thể chọn vị ngọt, đắng, ở nhiệt độ nóng hoặc lạnh tùy thích.
Theo truyền thống, người Nga thường uống trà vào buổi chiều. Nhưng sau đó, thói quen uống trà dần dần lan rộng và được người dân biến tấu thành thức uống hằng ngày, đặc biệt là vào cuối bữa ăn, trà sẽ được phục vụ chung với món tráng miệng.
Một nét đặc trưng nữa trong văn hóa Trà ở Nga là thiết bị sản xuất trà. Thường được gọi bằng cái tên Samovar. Ngày nay, Samovar đã trở thành biểu tượng của sự hiếu khách và tiếp đãi của đất nước lạnh giá này.
Samovar là một loại bình chứa nước truyền thống ở Nga, nói ngắn gọn đó là một thiết bị được dùng để đun sôi nước và đổ vào trà. Nó là một bình chứa có hình bầu dục lớn, được làm bằng kim loại, có vòi phía dưới. Để làm nóng bình người ta thiết kế thêm một ống kim loại chạy theo chiều dọc qua giữa, chiếc ống sẽ được đổ đầy nguyên liệu đốt cháy như than củi hay vụn gỗ.
Samovar được sử dụng phổ biến ở mỗi gia đình Nga và người phụ nữ trong gia đình thường là người rót trà tiếp khách. Nhiều gia đình có hai loại ấm samovar, một loại trơn không trang trí cầu kỳ được dùng hàng ngày; loại kia thường được dùng trong các lễ hội hoặc các buổi tiệc.
- Cách uống trà chuẩn kiểu Nga
Trà chắc chắn là một trong những thức uống được ưa thích nhất ở Nga. Có nhiều lý do giải thích cho việc này như khí hậu lạnh, truyền thống gia đình, lịch sử... Nhiều thế kỷ trước, người Nga chỉ uống trà vào buổi chiều với những ấm trà Samovar độc đáo. Đó gần như là một nghi lễ đặc biệt mà cả gia đình bắt buộc phải tham gia. Giờ đây, người ta uống trà vào nhiều thời điểm khác nhau. Người Nga chủ yếu thích dùng trà đen với sữa và đường.
Trong khi ở rất nhiều nước khác trà được pha trong ấm rồi mới rót ra thưởng thức. Thì người Nga lại pha loãng trà bằng nước sôi ngay trong tách, đây là nét đặc trưng của cách thưởng thức trà tại Nga. Từ thời Ekaterina, người Nga đã không còn sử dụng cốc thường để uống trà vì họ cho rằng nó không thích hợp và không thuận tiện trong các bữa ăn. Chính vì thế mà bộ ấm chén pha trà của người Nga phải đạt tiêu chuẩn, khi uống trà kiểu Nga cần phải có cả bình đựng nước sôi riêng.
Đặc điểm quan trọng thứ hai trong cách thưởng thức trà của người Nga đó là Chanh. Chanh được cắt thành từng lát mỏng sau đó cho vào tách. Có thể nói đây là cách uống trà kiểu Nga duy nhất trên thế giới, thậm chí người ta còn cho rằng uống trà chung với chanh là phát minh của người Nga. Vì thế mà trên bàn trà của người Nga nhất định sẽ có chanh đi kèm.
Cuối cùng là đặc trưng thích trà đen của người Nga, họ thường pha sẵn trà đen trong những chiếc ấm nhỏ để có thể dùng bất cứ khi khi nào. Tuy nhiên, phần lớn người dân Nga hiện nay lại khá ưa chuộng loại trà có hương thơm đặc trưng và mùi vị mạnh.
Còn gì hơn với một bàn trà với một chiếc ấm Samovar hiện đại (không gian thêm đẹp hơn và bầu không khí ấm cúng hơn) thêm chút mứt, mật ong hay sữa đặc và đương nhiên là không thể thiếu bánh blin, bánh mì, bánh nướng, bánh baranca hay bánh mì giòn.
Uống Trà Thôi
Theo plantrip-cha
